جواز تأسیس، مجوزی قانونی است که به اشخاص حقیقی و حقوقی واجد شرایط اجازه میدهد در چارچوب قوانین و مقررات مربوط، اقدام به تأسیس واحد تولیدی و انجام فعالیتهای اقتصادی مشخص کنند. اخذ این جواز، مزایای متعددی از جمله امکان دریافت وام و تسهیلات، واگذاری زمین در شهرکهای صنعتی، ثبت برند و موارد مشابه را به همراه دارد.
جواز تأسیس چیست؟
جواز تأسیس مجوزی قانونی است که به اشخاص حقیقی یا حقوقی برای تأسیس واحد تولیدی و انجام فعالیت اقتصادی اعطا میشود. این جواز توسط سازمانها و مراجع مختلف، با توجه به نوع فعالیت تولیدی یا اقتصادی مورد نظر، صادر میشود.
برای مثال، زمانی که قصد تاسیس یک کارخانه را دارید، باید فرم تقاضانامه را برای وزارت صنعت و معدن تکمیل کرده و پس از طی مراحل و ارائه مدارک لازم، مجوزهای مورد نیاز را دریافت کنید. در این صورت، زمینی در یکی از شهرکهای صنعتی موجود به شما اختصاص داده میشود تا بتوانید فعالیت خود را آغاز کنید.
جواز تأسیس بر اساس نوع فعالیت اقتصادی که فرد حقیقی یا حقوقی انجام میدهد، متفاوت خواهد بود. این مجوزها معمولاً توسط وزارتخانهها و سازمانهای مرتبط مانند جهاد کشاورزی، وزارت صنعت و معدن یا سازمان میراث فرهنگی صادر میشوند و هر کدام، جواز مربوط به فعالیت خاصی را ارائه میدهند.
انواع جواز تأسیس:
1 – جواز تأسیس کارگاه تولیدی:
این جواز برای فعالیتهای تولیدی و صنعتی مانند احداث کارخانه، کارگاه و موارد مشابه صادر میشود.
2 – جواز تأسیس معدنی:
برای استخراج و فرآوری مواد معدنی از معادن و انجام فعالیتهای مرتبط با آن صادر میشود.
3 – جواز تأسیس کشاورزی:
این جواز به منظور انجام فعالیتهای کشاورزی مانند زراعت، باغداری، دامپروری و موارد مشابه صادر میشود.
4 – جواز تأسیس گردشگری:
برای احداث هتل، رستوران، مجتمعهای تفریحی و ارائه خدمات گردشگری صادر میشود.
5 – جواز تأسیس خدماتی:
شامل طیف وسیعی از فعالیتهای خدماتی مانند تعمیرگاه، آرایشگاه، دفاتر فنی و موارد مشابه است.
6 – جواز تأسیس فرهنگی:
این جواز برای فعالیتهای فرهنگی مانند تأسیس آموزشگاه، موسسات فرهنگی و هنری و موارد مرتبط صادر میشود.
7 – جواز تأسیس پیمانکاری:
به منظور انجام فعالیتهای پیمانکاری در حوزههای مختلف مانند ساختوساز، راهسازی، ابنیه و موارد مشابه صادر میشود.
مزایای اخذ جواز تأسیس:
1 – امکان بهرهمندی از زمین صنعتی در شهرکهای صنعتی:
یکی از مهمترین مزایای جواز تأسیس، امکان استفاده از زمینهای صنعتی در شهرکهای صنعتی با شرایط مناسب و تسهیلات دولتی است. این مزیت به ویژه برای کارخانجات و واحدهای تولیدی که به فضای بیشتری نیاز دارند، بسیار حائز اهمیت است.
زمینهای موجود در شهرکهای صنعتی از امکاناتی مانند آب، برق، گاز، تلفن، راه و سایر زیرساختهای لازم برخوردار هستند و از نظر امنیتی نیز در وضعیت مطلوبی قرار دارند.
2 – ثبت برند و نام تجاری:
با اخذ جواز تأسیس، امکان ثبت برند و نام تجاری برای محصولات تولیدی کارخانه فراهم میشود. ثبت برند و نام تجاری به صاحبان کسبوکار این امکان را میدهد که انحصار تولید و عرضه محصولات خود را حفظ کرده و از سوءاستفاده دیگران از نام و اعتبار خود جلوگیری کنند.
3 – امکان شرکت در نمایشگاههای داخلی و خارجی:
دارندگان جواز تأسیس میتوانند در نمایشگاههای داخلی و خارجی مرتبط با فعالیت خود شرکت کرده و محصولات و خدمات خود را در معرض بازدیدکنندگان قرار دهند. این فرصت، امکان بازاریابی محصولات و جذب مشتریان جدید را برای صاحبان کسبوکار فراهم میآورد.
4 – امکان دریافت وام و تسهیلات بانکی:
با ارائه جواز تأسیس به بانکها، امکان استفاده از وامها و تسهیلات بانکی با نرخ سود پایین و شرایط بازپرداخت مناسب برای احداث، تجهیز و راهاندازی کارخانه وجود دارد. این مزیت به ویژه برای کارآفرینان و افرادی که سرمایه کافی برای شروع کار ندارند، بسیار مفید است.
5 – اعمال معافیتهای مالیاتی:
دارندگان جواز تأسیس از معافیتهای مالیاتی خاصی برخوردار میشوند که به افزایش سودآوری کارخانه کمک میکند. این معافیتها شامل معافیت مالیاتی بر درآمد، معافیت مالیاتی بر ارزش افزوده و موارد مشابه است.
6 – سایر مزایا:
علاوه بر مزایای ذکرشده، جواز تأسیس کارخانه مزایای دیگری نیز به همراه دارد؛ مانند امکان صدور پروانه بهرهبرداری، امکان صدور کارت بازرگانی و امکان حضور در بورس اوراق بهادار که فرصتهای جدیدی برای صاحبان کسبوکار ایجاد میکند.
شرایط کلی برای اخذ جواز تأسیس:
تابعیت ایرانی:
متقاضی جواز تأسیس باید تابعیت ایرانی داشته باشد.
سن:
حداقل سن متقاضی برای دریافت جواز تأسیس، ۲۰ سال تمام است.
گواهی پایان خدمت یا معافیت:
متقاضیان مرد باید دارای گواهی پایان خدمت یا معافیت دائم باشند.
تخصص و مهارت:
متقاضی باید از تخصص و مهارت لازم برای انجام فعالیت مورد نظر برخوردار باشد.
سرمایه:
متقاضی باید سرمایه کافی برای راهاندازی فعالیت مورد نظر را داشته باشد.
شرایط اختصاصی برای اخذ جواز تأسیس، با توجه به نوع فعالیت اقتصادی متقاضی متفاوت خواهد بود. بهطور کلی، این شرایط ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مدارک و اطلاعات مورد نیاز برای اخذ جواز تأسیس
۱ – مشخصات مورد نیاز برای اخذ جواز تأسیس:
نوع فعالیت: ارائه مشخصات دقیق فعالیت اقتصادی مورد نظر.
محل فعالیت: ارائه آدرس و مشخصات دقیق محل فعالیت.
ماشین آلات و تجهیزات: ارائه لیست ماشینآلات و تجهیزات مورد نیاز برای انجام فعالیت.
نیروی انسانی: ارائه اطلاعات مربوط به نیروی انسانی مورد نیاز.
طرح توجیهی: سند جامعی که تحلیل و بررسی جوانب مختلف یک پروژه یا کسبوکار را ارائه میدهد.
2 – مدارک مورد نیاز برای اخذ جواز تأسیس
الف) مدارک لازم برای اشخاص حقیقی:
مدارک شناسایی فرد (شامل شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت یا معافیت).
مدارک اثبات محل اقامت دائمی (آدرس، کدپستی، و شماره تماس).
اخذ مجوزهای مربوط به محصولات از دستگاههای دولتی.
مدارک تحصیلی مرتبط (حداقل دیپلم).
اجارهنامه یا سند مالکیت محل فعالیت.
طرح توجیهی فعالیت اقتصادی.
ب) مدارک لازم برای اشخاص حقوقی:
مدارک شناسایی مدیرعامل (شامل شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت یا معافیت).
گواهی و آگهی ثبت شرکت و آخرین تغییرات شرکت به همراه مدارک اثبات محل اقامت دائمی.
مشخصات و مدارک شناسایی اعضای شرکت که حق امضا دارند.
کپی اساسنامه شرکت.
کپی شرکتنامه.
تصویر مهر شرکت.
مراحل دریافت جواز تأسیس
۱ – انتخاب نوع فعالیت:
اولین قدم در اخذ جواز تأسیس، انتخاب نوع فعالیت اقتصادی مورد نظر است. فعالیتهای تولیدی و اقتصادی عموماً به دو دسته کلی صنعتی و غیرفعالتی تقسیم میشوند.
۲ – تکمیل مدارک:
متقاضی جواز تأسیس باید با توجه به نوع فعالیت خود، مدارک لازم را جمعآوری کرده و به مراجع مربوطه ارائه دهد. اطلاعات کامل مدارک در پورتال جامع اطلاعرسانی دولت جمهوری اسلامی ایران و سامانه درگاه ملی مجوزهای کشور قابل مشاهده است.
۳ – ثبت نام در سامانه:
ثبت نام در سامانه درگاه ملی مجوزهای کشور و ثبت درخواست به صورت الکترونیکی الزامی است.
۴ – پرداخت هزینهها:
هزینه صدور جواز تأسیس باید از طریق درگاه پرداخت الکترونیکی موجود در سامانه و طبق تعرفههای مربوطه پرداخت شود.
۵ – بررسی مدارک:
مدارک ارائهشده توسط کارشناسان مرجع مربوط به نوع فعالیت بررسی خواهند شد. در صورت تأیید مدارک، پیشنویس جواز تأسیس صادر خواهد شد.
۶ – اصلاح و تکمیل پیشنویس:
در صورت وجود نقص یا ایراد در پیشنویس جواز تأسیس، متقاضی موظف به اصلاح و تکمیل مدارک خواهد بود.
۷ – صدور نهایی جواز تأسیس:
پس از تأیید نهایی پیشنویس جواز تأسیس، جواز به صورت الکترونیکی صادر و به متقاضی ابلاغ خواهد شد.
میزان اعتبار مجوز:
مجوز تأسیس از زمان صدور یا زمان تمدید، ۱۲ ماه اعتبار دارد.
مراحل تمدید جواز تأسیس
۱ – ارائه گزارش پیشرفت کار:
متقاضی باید گزارشی از فعالیتها و اقدامات انجامشده در طول اعتبار جواز تأسیس ارائه دهد. این گزارش شامل موارد زیر خواهد بود:
میزان پیشرفت در ساختوساز (در صورت وجود).
وضعیت نصب و راهاندازی ماشینآلات.
فعالیتهای تولیدی یا خدماتی صورتگرفته.
۲ – تکمیل مدارک:
مدارک لازم برای تمدید جواز تأسیس باید بر اساس ضوابط و مقررات مربوطه تهیه شوند.
۳ – پرداخت هزینهها:
هزینه تمدید جواز تأسیس طبق تعرفههای مربوطه باید پرداخت شود.
نکته:
چنانچه متقاضی ظرف ۶ ماه پس از پایان اعتبار جواز تأسیس اقدام به تمدید نکند یا شرایط لازم احراز نشود، مجوز باطل شده و نتیجه به متقاضی اعلام خواهد شد.
توضیحات در مورد وقفههای کاری:
اگر کسبوکار با وقفه مواجه شود، توضیحات مربوط به دلایل این وقفه الزامی است و در صورت غیرموجه بودن، ممکن است متقاضی ملزم به بازپرداخت تسهیلات دولتی باشد.
توقف فعالیت کامل:
در صورتی که کسبوکار به هر دلیلی متوقف شود، متقاضی موظف به بازگشت سرمایه، منابع طبیعی و زمینی خواهد بود که از طریق مراجع ذیصلاح نظارت و پیگیری خواهد شد.
مراکز صادرکننده جواز تأسیس
۱ – جواز تأسیس وزارت صنعت و معدن:
برای شروع هر فعالیت صنعتی، متقاضی باید از طریق وب سایت وزارت صنعت و معدن با انتخاب استان، نوع فعالیت، شهرک صنعتی و جزئیات دیگر مربوطه اقدام به اخذ مجوز کند.
۲ – جواز تأسیس جهاد کشاورزی:
برای فعالیت در بخشهای کشاورزی، دامپروری و صنایع وابسته، لازم است مجوز تأسیس از سازمان جهاد کشاورزی اخذ شود. این مجوز میتواند برای افراد حقیقی یا حقوقی صادر شود. همچنین برای فعالیت در زمینه شیلات، اخذ مجوز از سازمان شیلات الزامی است.
این سازمان مقررات و شرایط خاص خود را برای نظارت و مدیریت منابع شیلاتی و فعالیتهای مربوط به آن دارد.
انواع جواز تأسیس بر اساس مرجع صادرکننده:
۱ – جواز تأسیس وزارت کشور:
با توجه به جنبههای ملی یا مذهبی برخی از فعالیتها، متقاضیان تأسیس سازمانهای مردم نهاد (NGO) یا احزاب باید مجوزهای لازم را از وزارت کشور دریافت کنند.
۲ – جواز تأسیس وزارت کار و تعاون:
افرادی که به کارآفرینی و راهاندازی مشاغل مختلف علاقه دارند، میتوانند با مراجعه به وبسایت وزارت کار، رفاه و تعاون، شرایط و مدارک مورد نیاز برای دریافت جواز تأسیس فعالیت شغلی خود را بررسی کرده و نسبت به اخذ مجوز اقدام کنند.
۳ – جواز تأسیس میراث فرهنگی:
متقاضیان فعالیت در صنعت گردشگری و صنایع دستی میبایست نسبت به دریافت جواز تأسیس از میراث فرهنگی اقدام کنند. این افراد میتوانند با مراجعه به وبسایت میراث فرهنگی یا دفاتر پیشخوان مراجعه کرده و پس از بررسی مدارک و شرایط کسبوکار خود، نسبت به اخذ تأییدیه فعالیت اقدام کنند.
مراحل و مدارک لازم برای تمدید جواز تأسیس:
برای تمدید جواز تأسیس، لازم است مدارک و مراحل زیر را به ترتیب آماده کرده و به مراکز مربوطه ارائه دهید:
۱ – ارائه گزارشات پیشرفت کار:
گزارشات پیشرفت کار باید هر دو ماه یکبار ارائه شوند تا نشاندهنده استمرار و تداوم فعالیت واحد صنعتی باشند.
۲ – تهیه مستندات اولیه:
چنانچه برای بار اول قصد تمدید جواز تأسیس را دارید، باید مستندات مربوط به زمین، ساختمان و سایر امکانات مورد نیاز برای تولید را تهیه و آماده کنید.
۳ – تکمیل فرم تمدید:
فرم مخصوص تمدید جواز تأسیس را بهطور کامل تکمیل کنید.
۴ – ارائه دفترچه قرارداد زمین یا اجارهنامه:
در صورتی که زمین مورد استفاده به صورت استیجاری است، باید دفترچه قرارداد یا اجارهنامه مربوطه را ارائه دهید.
۵ – ورود به سامانه:
وارد سامانه مربوطه شوید.
۶ – دستهبندی در سامانه:
به بخش سرمایهگذاری در سامانه رفته و گزینه “تمدید” را انتخاب کنید.
۷ – انتخاب گزینه تمدید جواز:
گزینه مربوط به تمدید جواز تأسیس را انتخاب کنید.
۸ – تأیید جواز مورد نظر:
جواز مورد نظر خود را تأیید کنید.
۹ – تکمیل اطلاعات و بارگذاری مدارک:
اطلاعات خواستهشده را در سامانه وارد کرده و مدارک مورد نیاز را بارگذاری کنید.
۱۰ – ثبت درخواست تمدید جواز:
پس از تکمیل فرم و بارگذاری مدارک، درخواست تمدید جواز تأسیس خود را ثبت کنید.
۱۱ – بررسی توسط کارشناسان:
پس از ثبت درخواست، کارشناسان مربوطه برای نظارت و ارزیابی فعالیت واحد صنعتی به محل مورد نظر اعزام خواهند شد.
برای اطلاعات بیشتر، با کارشناسان بارمان ثبت تماس حاصل فرمایید.